inductors-سلف-القاگر-سیم پیچ-چوک

القاگرقطعه الکترونیکی، غیرفعّال (پسیو) و دو پایه است که به آن سیم پیچ یا القاگر نیز می‌گویند

صفحه نخست »  الکترونیک »  القاگر

درباره القاگرها
Inductors سلف، القاگر، سیم پیچ ، چوک،....
القاگرقطعه الکترونیکی، غیرفعّال (پسیو) و دو پایه است که به آن سیم پیچ یا القاگر نیز می‌گویند. عملکرد اصلی القاگر، مقاومت در برابر تغییرات جریان الکتریکی می‌باشد. این افزاره معمولاً از رسانایی مانند یک سیم که بصورت سیم پیچ درآمده است و به دور هسته‌ای از جنس آهن یا کربن خاص به نام فریت پیچیده‌ شده تشکیل می‌شود.
هنگامی که جریانی از سیم پیچ بگذرد، کارمایه بصورت میدان مغناطیسی در سیم پیچ ذخیره می‌شود. وقتی شدّت جریان الکتریکی تغییر کند، میدان مغناطیسی متغیّر با زمان، ولتاژی را در رسانا القا می‌کند و براساس قانون القای الکترومغناطیسی، این ولتاژ مانع از تغییر جریانی می‌شود که در سیم پیچ قرار داشت. مشخّصه‌ی اصلی القاگر، «القاوَری» می‌باشد که یکای آن هانْرِی است و با (H) نشان داده می شود. اکثر القاگرها هسته‌ای آهنربایی، ساخته‌شده از آهن یا فریت دارند که سیم پیچ به دور آنها بسته می‌شود و باعث افزایش میدان مغناطیسی می‌شوند.
همراه مقاومت‌ها و خازن‌ها، القاگرها یکی از سه عنصر خطّی و غیر فعّال متشکّل مدارهای الکترونیکی می‌باشند. از القاگرها بطور گسترده در تجهیزاتی که با برق متناوب (AC) کار می‌کنند، استفاده می‌شود. نمونه‌ی دیگری از کاربردهای القاگر در تجهیزات رادیویی می‌باشد. از القاگرها برای جلوگیری از جریان متناوب نیز استفاده می‌شود؛ زیرا القاگر، جریان مستقیم (DC) را می‌گذراند امّا مانع از گذر جریان متناوب می‌شود. از دیگرکاربردهای القاگر می‌توان به استفاده از آنها درتجهیزات الکترونیکی به جهت جداسازی اطلاعات از فرکانس های حامل گوناگون و در مدارهای تنظیم گیرنده‌های رادیو و تلویزیون نام برد.
عمل القای الکتریکی نتیجه‌ی پدید آمدن میدان مغناطیسی، پیرامون سیمی می‌باشد که جریان الکتریکی از آن می‌گذرد. جریان گذری از سیم شار مغناطیسی متناسب با جریان پدید می‌آورد. بنابراین، هرتغییری در این جریان، ولتاژی می‌سازد که با تغییر جریان مخالفت می‌کند و مانع این امر می‌شود. این ولتاژ که با یکای «ولت» سنجیده می‌شود بصورت حاصل ضرب القاوَری القاگر در مشتقّ جریان نسبت به زمان محاسبه می‌شود.
القاوَری یک ویژگی هندسی مدار است که مشخّص می‌کند با گذر شدّت جریانی معیّن از سیم پیچ، چه مقدار شار مغناطیسی ایجاد می‌شود. هرسیم یا مادّه‌ی رسانایی، هنگامی که جریان الکتریکی از درونش می‌گذرد، تولید میدان مغناطیسی می‌کند؛ امّا در ساخت القاگرها از شکل‌ها و هسته‌های گوناگون استفاده می‌شود تا میدان مغناطیسی ساخته‌شده را تقویت کنند. پیچیدن سیم باعث افزایش عدد خطوط شار مغناطیسی می‌شود که به مدار متّصل‌اند و باعث افزایش القاوَری می‌شود. هرچه عدّه‌ی دورهای سیم پیچ بیشتر باشد، خاصیّت مغناطیسی نیز بالا می‌رود. راه دیگر، افزایش القاوَری در القاگر، گزینش هسته‌ی مناسب می‌باشد؛ برای مثال، استفاده از مادّه‌های فرومغناطیس مانند آهن و پیچیدن سیم به دور آنها باعث افزایش چشمگیر خط‌ های شار مغناطیسی می‌شود. گزینش هسته‌ای با تراوایی مغناطیسی، بالا باعث چندهزار برابر شدن خاصیّت القاگری القاگر می‌شود.
از القاگرها بطور گسترده در مدارهای آنالوگ و پردازش سیگنال استفاده می‌شود. از ترکیب القاگرها با خازن‌ها و دیگرافزاره‌های الکترونیک می‌توان ماژولی برای اطلاعات با فرکانس هایی خاص ساخت. گستره‌ی کاربرد این افزاره از مدارهای منبع‌های تغذیه با القاگرهایی با اندازه‌ی بزرگ برای جلوگیری از نوسان‌های جریان ورودی، تا القاگرهایی با جثّه‌ی بسیار کوچک (فریت بید) که پیرامون بافه‌های انتقال فرکانس رادیویی قرار می‌گیرند تا از ادغام آنها با یکدیگر جلوگیری کنند، متغیّر است. از القاگرهای کوچک‌تر نیز بطور فراوان در دستگاه‌های دریافت و ارسال انواع اطلاعات استفاده می‌شود.
با ترکیب دو یا چند سیم پیچ می‌توان ترانس ساخت که عضوی بنیادی در تمامی مدارهای تغذیه، انواع شارژ‌ها و مدارهای مبدّل ولتاژ می‌باشد. با استفاده از ترکیب خط ‌های شار مغناطیسی میان دو سیم پیچی که یکی ثابت و دیگری در حال چرخش است، گشتاور مکانیکی ایجاد می‌شود که اساس کار موتورهای القایی می‌باشد.
در پروژه های الکترونیک جهت انتخاب چوک، ترانس، سلف،... به نسبت وظیفه ای که در مدار ایفا می نماید فرمول وجود دارد که سطح مقطع، حجم، نوع هسته را میتوان تعیین نمود همچنین قطر سیم و تعداد دور سیم که خود بحثی مفصّل دارد.