فواید صبحانه: توازن انسولین بدن را حفظ می کند .
اعمال بدن را تنظیم می کند .
علاقه مفرط به خوردن مواد قندی و نشاسته ای را کم می کند .
گلوکز بدن را متعادل نگه می دارد ودر نتیجه جریان انرژی را ثابت می کند .
به دفع مواد زائد از بدن کمک می کند .
تمرکز ، هوش و فعالیت ذهنی را تقویت می کند .
خلق و خو را آرام می کند .
از ضعف و خستگی مفرط در طول روز جلو گیری می کند .
کمک می کند فرد کالری بیشتری بسوزاند و راحت تر رژیم بگیرد . از یبوست جلوگیری می کند.
اشتها ، گرسنگی و حرص به غذا خوردن را تنظیم می کند .
فرد را در طول روز شادابتر نگه می دارد.
كساني كه صبحانه مناسب و سالم و حاوي غلات كامل ميخورند تقريباً در همه روز قند خونشان در حد طبيعي باقي ميماند. صبحانه مهمترين وعده غذايي به حساب ميآيد و كساني كه اين وعده غذايي را در برنامه روزانه خود ميگنجانند، از سلامت بيشتري در طول زندگي خود برخودارند.بسياري از تحقيقات كه پيش از اين انجام شدهاند نشان ميدهند كه صرف صبحانه ميتواند از افزايش وزن جلوگيري كند و احتمال بروز بيماريهاي قلب و عروق را در حد قابل ملاحظهاي كاهش دهد. در حال حاضر بيماريهاي عروق قلب مهمترين علت مرگ در جوامع پيشرفته و همچنين جوامع در حال توسعه به شمار ميروند و بهترين راه براي كاهش ابتلا به اين بيماريها آن است كه سبك زندگي و به ويژه رژيم غذايي تغيير يابد.
با داشتن رژيم غذايي مناسب و تحرك بدني كافي ميتوان احتمال ابتلا به بيماريهاي قلب و عروق را به حداقل رساند. همچنين بالا بودن قند خون و عدم توانايي بدن در كنترل اين ماده ميتواند زمينه ساز ابتلا به ديابت و ديگر بيماريهاي ناشي از آن باشد.
به گفته محققان صبحانهاي كه از غلات كامل با فيبر غذايي كافي تشكيل شده باشد ميتواند از نوسانات قند خون در طول روز جلوگيري كند و به اين ترتيب مانع از آسيبهاي ناشي از بالا بودن قند خون گردد. مصرف چنين صبحانهاي موجب ميشود تا حداقل تا ده ساعت قند خون در حد سالم باقي بماند
نقش صبحانه در سلامتیبراساس شواهد تازه ای که پزشکان در آمریکا کشف کرده اند، رمز سلامتی در خوردن صبحانه نهفته است. این گروه معتقدند که حذف صبحانه احتمال چاق شدن، ابتلا به دیابت و حتی سکته قلبی را افزایش می دهد. افرادی که هر روز صبح یک وعده غذایی کامل شامل غلات سبوس دار مصرف می کننـد احتمـالاً بیـش از سایر افراد از فواید بهداشتی آن بهره می برند. دکتر مارک پریـرا و همکاران او در دانشکده پزشکی هاروارد عادت غذایی 1198 نفر سیاهپوست و 1633 نفر سفیدپوست را مورد بررسی قرار داده اند. در مجموع 47 درصد سفید پوست ها و 22 درصد سیاهپوستها هر روز صبحانه می خورند.
دانشمندان دریافتند که احتمال چاق شدن افرادی که هر روز صبحانه می خورند، یک سوم کمتر از کسانی است که از خوردن آن پرهیز می کنند، به علاوه احتمال ابتلای این افراد به بیماریهای قندخون 50 درصد کمتر از سایرین است. مشکل قندخون، خطر ابتلا به بیماری دیابت یا کلسترول بالا را که از عوامل ایجاد ناراحتی های قلبی است افزایش می دهد. پژوهشگران بر این باورند که خوردن صبحانه می تواند به تثبیت میزان قند خون که اشتها و انرژی را تنظیم می کند یاری برساند. زیرا افرادی که صبحانه می خورند در طول روز کمتر گرسنه می شوند و از زیاده روی در خوردن پرهیزخواهندکرد. یکی از کارشناسان امور تغذیه اظهار می دارد “نتایج ما نشان می دهد که صبحانه واقعاً ممکن است مهمترین وعده غذایی روزانه باشد.” در ضمن به نظر می رسد که صرف صبحانه نقش مهمی در کاهش خطر دیابت نوع دوم و بیماری های قلب و عروق ایفاء می کند. افزون بر این پژوهشگران اخیراً تحقیق درباره محتویات صبحانه افراد را مورد مطالعه قرار داده اند تا متوجه شوند کدام غذاها به بهبود سلامتی کمک می کند. نتایج اولیه حاکی است که موادی که کاملاً از غلات تشکیل شده است برای سلامتی مفید می باشند. نتیجه بررسی پزشکان در این زمینه نشان می دهد کسانی که این نوع مواد را مصرف کرده اند، 15 درصد کمتر به مشکلات قند خون مبتلا می شوند.
صبحانه چه چیزی به ما می دهد؟گلوکز
گلوکز که منبع انرژی بدن است، با مصرف کربوهیدرات شکسته شده و جذب می شود. در اول صبح، که حداقل ۱۰ الی ۱۲ ساعت از آخرین خوراک شما می گذرد، سطح گلوکز بدن پایین است. وقتی این اتفاق می افتد، بدن با آزاد کردن گلوکزی که در بافت های عضلانی و کبد ذخیره شده است، و گلیکوژن نامیده می شود، کمبود گلوکز را جبران میکند. وقتی همه انرژی گلیکوژن نیز تمام شد، بدن اسیدهای چرب را برای تولید انرژی تجزیه میکند. بدون کربوهیدرات، اسیدهای چرب نیمه کاره اکسید می شوند، که ممکن است موجب پایین آمدن سطح انرژی بدن شود. از اینرو، صبحانه می تواند میزان انرژی بدن و همچنین متابولیسم را در طول روز تقویت کند.
ویتامین ها، مواد معدنی، و موادمغذی لازم
صبحانه حجم قابل توجهی از موادغذایی مورد مصرف در طول روز را تامین میکند و این فرصت را به شما می دهد که از موادغذایی تقویت شده مثل آهن، ویتامین B و فیبر استفاده کنید. ویتامین ها، مواد معدنی و سایر موادغذایی مورد نیاز بدن فقط از طریق خوردن غذا به دست می آید. از اینرو، گرچه بدن می تواند انرژی کافی تا وعده غذایی بعد را تامین کند، با اینحال باز هم باید برای حفظ سلامت و سرزندگی سطح ویتامین ها و موادمعدنی بدن را بالا نگه دارید.
چرا صبحانه يكي از مهم ترين وعده هاي غذايي است؟پس از پايان خوابيدن و ۸ تا ۱۰ ساعت وقفه در سوخت رساني بدن، صبحانه خوردن به عنوان عاملي براي تجديد قوا از اهميت بالايي برخوردار است. اين، بيشترين وقفه ميان وعده هاي سه گانه غذايي است. وقتي خواب هستيد، بدن به غذا، سوخت و انرژي براي تپش منظم قلب، تنظيم اعصاب و سلول هاي عصبي و همچنين غذارساني به مغز احتياج دارد كه بيشتر اين سوخت از گلوكزهاي خون، ماهيچه ها و شش ها كه اكسيژن را به خون مي رسانند، تأمين مي شود. با آغاز صبح، بدن از حالت استراحت بيرون مي آيد و به انرژي و غذا احتياج دارد و اين سوخت را بايد از خوردن وعده هاي غذايي تأمين كند. به همين علت خوردن صبحانه، مخصوصاً براي كودكان بسيار اهميت دارد.
كودكان با خوردن صبحانه، گيرايي بيشتري براي درست خواندن و فهميدن مطالب جديد دارند و به جاي اين كه به فكر رفع گرسنگي باشند، به فكر درس خواندن و فهميدن مطالب درسند. صبحانه خوردن موجب تعادل وزن در افراد و بخصوص در كودكان مي شود. هنگام فعاليت هاي روزمره يا تمرين هاي ورزشي، ماهيچه ها شديداً به انرژي كه از طريق كربوهيدرات ها تأمين مي شود نياز دارند. كربوهيدرات ها در واقع چون در بدن توليد نمي شوند بايد از غذاها تأمين شوند. بدن افرادي كه عادت به صبحانه خوردن ندارند، در طول روز، بيش از سايرين كالري مصرف مي كند و شانس بيشتري براي چاق شدن دارند.
وقتي فرد صبحانه نمي خورد، بدن او به علت نرسيدن غذا به مغز، خسته تر است و در بين روز بيشتر با خوردن چاي يا قهوه و يا بعضاً خوردن شكلات ها و شيريني كه حاوي مقدار بسياري قند زائد است، به ظاهر نياز بدن را برطرف مي كند اما اين نياز براي مدت زمان كمي رفع نمي شود و در نتيجه فرد با خوردن غذا هنگام ظهر اين كمبود و گرسنگي خود را جبران مي كند. كج خلقي و بي حوصلگي در صبح از نتايج نخوردن صبحانه است و اين گونه افراد تمايل بيشتري براي خوردن غذا در ظهر دارند. اگر صبحانه اي كامل كه مورد احتياج بدن است، فراهم كنيم، عادت غذايي به صورت متعادل درمي آيد و در نتيجه در وعده هاي ديگر غذايي فرد تمايلي به غذاي بيش از احتياج بدن كه موجب اضافه وزن او مي شود، ندارد. صبحانه مغذي شامل پروتئين ها، فيبرها، غذاهاي سبوس دار، گندم، ويتامين و امثال آنها هستند. منابع پروتئيني را مي توان در غذاهايي مانند گوشت هاي كم چرب، شير و تخم مرغ يافت. فيبر نيز در ميوه ها و سبزي ها و جو به فراواني يافت مي شود. اين مواد نه تنها بهترين و سالم ترين منابع غذايي به حساب مي آيند و كمك شاياني به تقويت و رشد حافظه كودكان مي كنند، بلكه انرژي لازم را براي انجام فعاليت هاي روزانه به بدن مي دهند.
مي توانيم در صبحانه از ميوه ها و سبزي ها نيز استفاده كنيم. مطالعات دانشمندان نشان داده است كه خوردن ميوه ها و سبزي ها احتمال حمله هاي قلبي و سرطان را كاهش مي دهد. اگر خوردن صبحانه برايتان مشكل است، مي توانيد در ۲ يا چند وعده، غذاهاي مورد نياز را به بدن برسانيد. به طور مثال خوردن مقداري نان و يا شير در خانه، و بعد در محل كار خوردن حتي يك سيب مي تواند انرژي بدن را تا حدودي تأمين كند. اما بهتر آن است كه با آرامش و بدون عجله، صبحانه اي كامل بخوريم.
آیا نخوردن صبحانه ضرر دارد؟تحقیقات مفصلی که در استرالیا انجام گرفته نشان میدهد که:
خیلی از کودکانی که از خوردن صبحانه سر باز می زنند، سنگین وزن تر از بچه هایی هستند به طور مرتب صبحانه می خورند.
غفلت از خوردن صبحانه، عملکرد مغز را تقلیل می دهد. خوردن صبحانه به یادگیری کمک می کند، به اینصورت که شما علاقه بیشتری برای یادگیری نشان خواهید داد و روی مطلب هم تمرکز بیشتری خواهید داشت.
خوردن صبحانه هایی که سرشار از فیبر هستند باعث کاهش خستگی میشود.
بچه هایی که خوب صبحانه نمی خورند در باقی روز نیز انتخاب های غذایی خوبی نخواهند داشت.
رژیم غذایی افرادی که صبحانه می خورند بسیار مغذی و مقوی تر از افرادی است که صبحانه نمی خورند. این افراد همچنین عادت های غذایی بهتری داشته و کمتر به سراغ خوردن هله هوله و تنقلات مضر می روند.این تحقیقات نشان می دهد که هرچه سن افراد بالاتر می رود میل به صبحانه خوردن آنها هم کمتر می شود: تقریباً %۱۵ نوجوانان و یک سوم افراد بزرگسال صبحانه نمیخورند.
علل بيميلي كودكان به صبحانه
تكراري و يكنواخت بودن صبحانه:كودكي كه هر روز مجبور است همان نان و چاي و پنير را در همان ظرفها و شكل هميشگي ميل كند (به عنوان صبحانه بخورد) ممكن است علاقه و ميل خود ار از دست بدهد. در اين روزها كه اكثر مادران به دليل اشتغال، صبحانه را به صورت حاضري و سريع در اختيار كودك قرار ميدهند، اين مشكل حادتر به نظر ميرسد.با تغييرات كوچكي ميتوان كودك را به يك صبحانهخور حرفهاي تبديل كرد، كار چندان دشواري نيست، بچهها خيلي راحت راضي ميشوند، فقط كافي است شما در روزهاي مختلف هفته، صبحانههاي مختلفي را مثل تخممرغ و نان، شير و پنير و نان و يا حتي فرني را تهيه كرده و همچنين براي صرف صبحانه به كودك فرصت دهيد و تندتند نگوييد :<زود باش، دير شد>!
ترس و اضطراب كودكبعضي از كودكان به دليل ترس و نگراني از رفتن به مدرسه، صبحها علاقهاي به خوردن صبحانه نشان نميدهند. همچنين مشاجرات و دعواهاي پدر و مادر ميتواند بر اشتهاي كودك براي خوردن صبحانه اثر بگذارد.
علاقه كودك به غذاهاي ديگر به عنوان صبحانه
بعضي كودكان غذاهاي رايج و معمول براي صبحانه مثل شير، پنير، كره و… را دوست ندارند و ممكن است به دلايل مختلف مانند الگوهاي غذايي و مصرفي اعضاي خانواده، غذاهاي گرم (ساندويج حليم،عدسي، فرني، شيربرنج) را براي صبحانه ترجيح بدهند،اگر كودك شما در اين گروه از بچهها قرار ميگيرد، منعي ندارد كه با رعايت ملاحظات سلامتي و نوع سليقه و ذائقه كودك اين غذاها را به عنوان صبحانه در اختيار كودك قرار دهيد. شايد شما تصور كنيد اين غذاها سنگين و حجيم هستند، ولي بهتر از آن است كه كودك گرسنه راهي مدرسه شده و دچار اختلالاتي مانند سرگيجه، تهوع و ضعف شود. به علاوه بسياري از اين غذاها مانند فرني و حليم مواد غذايي غني و كاملي هستند و انرژي لازم را تا ظهر براي كودك فراهم ميكنند.
يكي ديگر از دلايل بياشتهايي كودكان براي خوردن صبحانه، خوردن شام در ساعات انتهايي شب است، بنابراين سعي كنيد كودك شما سرشب شام بخورد و شبها در ساعت معيني بخوابد تا بتواند صبح زود، به راحتي از خواب بيدار شده و ميل كافي به صبحانه داشته باشد. همچنين والدين بايد صبحانه را وعده غذايي مهم تلقي كنند و كودكشان را به خوردن آن تشويق كنند. مطالعات نشان ميدهند پدر و مادرهايي كه صبحانه را حذف ميكنند، فرزندانشان نيز معمولا چنين كاري انجام داده و از الگوي رفتاري والدين خود تبعيت ميكنند.
چرا خوردن صبحانه را فراموش می کنیم؟
چند نمونه از متداول ترین دلایل برای نخوردن صبحانه:
نداشتن وقت کافی
خستگی
ترجیح دادن افراد به خوابیدن بیشتر
نبودن مواد غذایی لازم برای صبحانه در خانه
یک صبحانه سالم از بروز خیلی از بیماری ها جلوگیری میکند .درمقایسه با بچه هایی که به طور مرتب صبحانه می خورند، کودکانی که از خوردن صبحانه غفلت می کنند، کالری کمتری در طول روز سوزانده و به همین سبب دچار چاقی و اضافه وزن می شوند.
تئوری های مختلفی پشت این مسئله است. برای مثال، برخی شواهد نشان میدهد که غذاهای سنگین و حجیم بیشتر از غذاهای سبک و کم حجم اما در وعده های بیشتر موجب اضافه شدن وزن می شود. این به آندلیل است که مصرف کالری اضافی در یک وعده غذایی وقتی ذخیره گلیکوژن بدن پر بشد، مستقیماً به چربی تبدیل می شود. افرادی که صبحانه نمی خورند معمولاً برای ناهار اشتهای بیشتری دارند و غذای بیشتری مصرف می کنند.
خوردن تنقلات
افرادی که صبحانه نمی خورند، تمایل بیشتری به ریزه خوری در اواسط روز دارند. اگر آن تنقلات حاوی مقدار کمی فیبر، ویتامین و مواد معدنی باشند، اما میزان نمک و چربی آنها بالا باشد، فرد دچار مشکل خواهد شد. بدون آن انرژی اضافی که خوردن صبحانه برای فرد تامین می کند، افراد دچار بی حالی شده و برای هوشیار ماندن به خوردن چای و قهوه روی می آورند. برای رفع آن گرسنگی وسط روز می توانید از تنقلات سالم مثل میوه، ماست، کلوچه های کم چربی و ساندویچ استفاده کنید.
تفاوت های فرهنگی
صبحانه در همه جای دنیا یک وعده غذایی اصلی به شمار نمی رود. مردم خیلی از فرهنگ ها به جای سه وعده از دو وعده غذایی استفاده میکنند و صبحانه معمولاً جزئی از آن نیست. افرادی که صبحانه نمی خورند، باید دقت کنند که موادمغذی وعده ناهار و شامشان به اندازه کافی باشد تا کمبود صبحانه از این طریق جبران شود.
مردم دنيا صبحانه چه ميخورندشايد اگر بعضي از غذاهايي كه مردم ساير كشورها بهعنوان صبحانه ميخورند، مرور كنيم، تعجب كنيم كه چه غذاهاي سنگيني هستند ولي به طور كلي به نظر ميرسد مردم اكثر كشورها بهصورت سنتي، وعده غذايي كاملي را براي صبحانه در نظر گرفتهاند: الجزاير و كامرون در افريقا: در الجزاير صبحانه رايج در ميان اكثر مردم قهوه، نان فرانسوي و كره ومرباست، در حالي كه مردم كشور كامرون غذاهاي پختني را ترجيح ميدهند و از لوبيا و ذرتپخته و تخم مرغ و املت و يك نوع ماكاروني خاص بهعنوان صبحانه استفاده ميكنند.ژاپن و كره در آسيا: صبحانه در ژاپن شامل يك نوع سوپ مخصوص، برنج با چاشنيهاي مختلف و ماهي و تخممرغ است. همچنين سبزيهاي شور چاشني ديگر صبحانه در ميان ژاپنيهاست. در كره، صبحانه وعدهغذايي جداگانهاي محسوب نميشود و غذاهاي صرف شده در صبحانه فرق چنداني با ساير وعدههاي غذايي ندارد.استراليا: صبحانه استرالياييها بسيار شبيه ساير كشورهاي اروپايي و امريكايي است و شامل انواع ميوهها، برشتوك و نان تست و آبميوه است. انگليس و ايتاليا: صبحانه مردم ايتاليا شامل شير گرم و قهوه و يك نوع بيسكويت مخصوص است اما مردم سنتي انگليس به يك صبحانه بسيار كامل شامل گوجهفرنگي، لوبيا، قارچ، نانتست، ماهي دودي و گوشت و قهوه عادت دارند. ولي امروزه اكثر مردم اين كشور كمتر صبحانه كامل سنتي خود را صرف ميكنند.
کودکان را به خوردن صبحانه تشویق کنید :
تشویق و ترغیب بچه ها به خوردن صبحانه بسیار خوب است. داشتن خواب کافی و باکیفیت در شب و به دنبال آن یک صبحانه خوب و مقوی، به بچه ها کمک می کند فعال باشند و بتوانند در مدرسه روی درسهای خود خوب تمرکز کنند. صبحانه همچنین کمک می کند که بچه ها در طول روز کمتر احساس گرسنگی کنند. شما می توانید الگوی خوبی برای فرزندان خود باشید. اگر شما صبحانه بخورید بچه ها هم از شما یاد میگیرند. یک کاسه سیریال صبحانه به همراه میوه های تازه و شیر می تواند نقطه شروع خوبی برای همه اعضای خانواده باشد.
موادغذایی مخصوص صبحانهتحقیقات نشان داده است که اگر موادغذایی لازم برای آماده کردن صبحانه در اختیار باشد، بچه های مدرسه ای تمایل بیشتری به خوردن صبحانه دارند. برخی از این موادغذایی عبارتند از:
ـ سیریال های گندم مخصوص صبحانه
ـ فرنی
ـ نان گندم کامل
ـ شیرینی و کلوچه های کم چربی
چیزی که با نان خورده شود مثل تخم مرغ، پنیر، مربا، و…
ـ ماست
ـ آبمیوه تازه
ـ شیر کم چرب
عسل
ماده اصلي عسل، شهد گلها و گياهان معطر و شفابخش است كه توسط زنبوران عسل پس از مكيدن، تغليظ شده و تغيير شكل داده و به عنوان يك غذاي خوشمزه و كامل در دسترس انسان قرار ميگيرد.
عسل، ماده غذايي غني از مواد مورد نياز بدن و انرژيبخش است و ميل كردن آن در صبحانه، ميتواند انرژي شما را تا ظهر فراهم كند، چون0 8 درصد آن قندهاي ساده (گلوكزولولز) ساده است و 100 گرم آن 523 كالري در بدن توليد ميكند. اين قندهاي ساده موجود در عسل پس از خوردن به سرعت جذب ميشوند و انرژي مورد نياز بدن را تامين بدن را تامين ميكنند.
اگر شما قرار است در طول روز فعاليت ورزشي انجام دهيد، بهتر است در صبحانه عسل ميل كنيد، چون در عرض چند دقيقه به شما انرژي ميدهد و تحمل بافتي و قدرت ترميم را افزايش خواهد داد. فراموش نكنيد عسل حاوي تعدادي از ويتامينها مانند ويتامين C و K است و اسيدآمينههايي مانند ريبوفلاوين وتيامين را داراست كه در ساختن پروتئينهاي مختلف موجود در بدن مانند پوست، عضله، خون و … استفاده ميشوند.
ابوعليسينا در كتاب قانون، عسل را اكسيرجواني و زيبايي و سلامت ميداند.
در تحقيقاتي كه در سالهاي اخير انجام شده است، نشان داده شده كه عسل در درمان عفونتهاي برجاي مانده از عمل سزارين و سوختگي از آنتيبيوتيكهاي مرسوم كارآمدتر است و با باكتريهاي زيادي مثل ايكولاي، سالمونلا و هليكوباكتر مبارزه ميكند. يك قاشق چايخوري عسل در صبحانه، مانع رشد باكتري خطرناكي به نام هليكوباكتر شده كه باعث زخممعده ميشود.
برخي اعتقاد دارند كه اين اثر ضدباكتري عسل به علت اسيدي بودن آن است ولي مطالعات نشان داده است كه عسل حاوي يك ماده آنتياكسيدان بهنام پراكسيد هيدروژن است كه قادر است با آن باكتريها را نابود كند. عسل بهعنوان يك مرهم طبيعي براي زخمها محسوب شده كه علاوه بر اثر ضدميكروبي، محيطي مناسب براي رشد مجدد و ترميم بافت فراهم ميكند. در طب جديد شيوه درماني جديدي به نام <عسل درماني> پايهگذاري شده است. شما هم ميتوانيد عسل درماني را با اضافه كردن اين خوراكي چسبناك به صبحانه خود، در منزلتان پايهگذاري كنيد. اگر ظرف عسل صبحانه شما شكرك زده است، عصباني نشويد و به تقلبي بودن عسل شك نكنيد، اتفاقا عسلي كه شكرك ميزند، مرغوب است و عسلي كه شكرك بزند حتما خالص است. عسل به علت درصد بالاي مواد قندي، يك ماده جامد است كه تحت شرايط خاصي به مايع تبديل شده است، تمام انواع عسلها پس از مدت زمان معيني بر اساس شرايط بستهبندي و نگهداري متبلور و جامد شده و به اصطلاح شكرك ميزند. حال اگر دوست نداريد عسل شكرك زده ميل كنيد، شيشه عسل را در آب جوش قرار دهيد و هنگاميكه آخرين بلور (شكرك) محو شد، آن را از آب جوش خارج كنيد. نوش جان.
چايچاي شيرين در سفره صبحانه كمتر ايراني پيدا نميشود و عطر چاي و نان، آغاز يك روز خوش را برايمان رقم ميزند. چاي پس از آب، پرمصرفترين نوشيدني دنياست و روزانه يك ميليارد فنجان چاي در دنيا نوشيده ميشود. اكثر ما به چاي سياه عادت كردهايم ولي انواع ديگر چاي مثل چاي سبز (تخمير نشده) و چاي اولانگ و پوچونگ (نيمه تخميري) هم وجود دارند كه بد نيست آنها را در سفره صبحانه تجربه كنيد.
مصرف چاي دمكرده هنگام صبحانه موجب تسريع حركات تنفسي، سرعت گردش خون و رفع خوابآلودگي و گوارش بهتر غذا ميشود. چاي علاوه بر كافئين، پروتئين و كربوهيدرات دارد. چاي داراي ويتامينهاي متعددي از گروه B و اسيدفوليك ( C ) است و برگسبز چاي غني از ويتامين C هستند. جوهرمازو (تانن) بخش اصلي چاي است. طعم تلخ چاي مربوط به همين ماده است، پزشكان نوشيدن چايسبز را كه حاوي تانن زيادي است، به علت اثرات آرامبخشي و مسكن آن بر معده و روده توصيه ميكنند. يك عيب تانن چاي اين است كه، از جذب مواد معدني به ويژه آهن ممانعت ميكند. چاي و پليفنلهاي موجود در آن نقش بازدارنده عليه بسياري از كارسينوژنها (سرطانها) دارد.
نتايج يك تحقيق در هلند نشان داد، خطر سكته قلبي براي مرداني كه روزانه 4 فنجان چاي مينوشند، 07 درصد كمتر است. چاي از ايجاد لختههاي خطرناك كه منجر به سكته قلبي و مغزي ميشوند، جلوگيري ميكند و در كنترل فشار خون نيز مفيد است. مطالعات ديگري نشان داده است مردم ژاپن كه بيشتر از ساير ملل چاي مينوشند، كمتر به آلزايمر (زوال عقل) مبتلا ميشوند. چاي غني از فوايد بوده با مقاوم ساختن دندانها در برابر پوسيدگي، ميزان پوسيدگي دندانها را كاهش ميدهد .
بر اساس مطالعات جديد چاي با پيشگيري از تشكيل پلاك ميكروبي، برخي باكتريهاي دنداني را كه ميتواند باعث بيماري لثه شود، نابود ميكند. افزودن شكر به چاي ميتواند از اثر ضد پوسيدگي چاي بكاهد همچنين بعضي محققان اعتقاد دارند افزودن ليموترش به چاي اثر آن را كاهش ميدهد. چايسبز و سياه هر دو براي سلامت مفيدند اما چاي سبز چون عمل واكسيناسيون روي برگهاي آن انجام نگرفته، خاصيتش از چاي سياه بيشتر است. چايهاي گياهي نيز دم كرده برگ گياهان مختلف (بابونه … ) هستند و گفته ميشود حاوي رنگدانههاي بدون كافئين هستند، اگر حساسيت بيماري داريد، نبايد از اين چايهاي گياهي استفاده كنيد.
شير و لبنياتنوشيدن يك ليوان شير به عنوان صبحانه، نوشيدن يك ليوان مواد غذايي كامل و باارزش است. مواد غذايي همين يك ليوان شير، به سه بخش آب، چربي و مواد جامد غير چرب كه شامل پروتئينهاي شير (كازئين، آلبومين و گلوبولين) و مواد معدني (كلسيم و فسفر) و لاكتوز است، تقسيم ميشود. شير شامل تمام اسيدهاي آمينه ضروري بدن براي ساختن پروتئينها ست. قند شير، لاكتوز نام دارد كه شيريني آن 03 بار از قند و شكر كمتر است، لاكتوز چاق كننده نيست و مصرف آن براي بيماران ديابتي مضر نيست. بسياري از شيرهايي كه از سوپر ماركتها تهيه ميكنيم مقداري آب به آنها اضافه شده است كه از وزن مخصوص شير ميكاهد و به اصطلاح شير را رقيق و سبك ميكند، از طرف ديگر شيرهاي كمچرب كه در بازار موجودند، بخشي از چربي خود را از دست دادهاند. شير پاستوريزه را نبايد جوشاند چون از ارزش غذايياش كاسته ميشود.
همچنين اين باور عمومي غلط است كه شيرهاي استرل يزه به دليل ماندگاري طولاني فاقد ارزش غذايي هستند، شير در سيستمهاي صنعتي تهيه مواد غذايي به گونهاي تهيه ميشود كه كمترين صدمهاي به ارزش غذايي آن وارد نميشود. همانطور كه معروف است شير از پوكي استخوان پيشگيري ميكند و باعث استحكام دندانها ميشود و به اين دليل غني بودن آن از اصطلاح معدني <كلسيم و فسفر> است. دانشمندان انگليسي دريافتهاند مصرف شير، پنير، خامه و كره از بيماري آسم در كودكان پيشگيري ميكند. بر اساس آمارهاي موجود، در حال حاضر مصرف سرانه شير و فرآوردههاي لبني در ايران 57 گرم در سال برآورد شده است و اين رقم در كشورهاي اروپايي 053 تا005كيلوگرم است. بنابراين اين مسوليت مادران خانواده است كه شير را در كنار چاي و پنير و نان به سفره صبحانه اضافه كنند .تصورش را بكنيد اگر همه ما از فردا صبح يك ليوان شير هنگام صبحانه بنوشيم، سرانه ملي ما چقدر افزايش خواهد يافت. فردا صبح يك ليوان شير را فراموش نكنيد.
نانهر كدام از ما نان مختلفي را براي صبحانه ترجيح ميدهيم، از نان لواش گرفته تا سنگك و بربري و ما ايرانيان نان را بركت سفره ميشناسيم و براي آن ارزش و احترام زيادي قائل هستيم. امروزه انواع متفاوتي از نانها در بازار موجود است.
نان سفيد: ناني است كه از آرد سفيد تهيه شده، يعني آردي كه در تهيه آن فقط از دانه غلات استفاده ميشود.
نان قهوهاي: ناني است كه در تهيه آن، دانه و 01 درصد پوسته دانه (سبوس) به كار رفته است.
نان كامل: ناني است كه در تهيه آرد آن، دانه كامل گندم (دانه به همراه سبوس) به كار رفته است.
نان جوانه گندم: ناني است كه به آرد آن، پودر جوانه گندم اضافه كردهاند.
نان غلات: ناني قهوهاي است كه به آن، ديگر انواع غلات را به صورت دانه كامل (پوسته به همراه دانه) اضافه كردهاند.
اكثر شما ايرانيان از نان لواش به عنوان صبحانه استفاده ميكنيد. نان لواش ناني نرم، تخت و نازك است كه از آردآب و خميرمايه و نمك به دست ميآيد.
نان تست نوعي نان ورقه شده انگليسي است كه با قرار دادن در برابر حرارت برشته ميشود. معمولا نان تست را با قرار دادن داخل دستگاه برقي تسترويافن، برشته ميكنند. براي وعده صبحانه در اكثر نقاط دنيا از نان تست استفاده ميشود. همچنين استفاده از اين نوع نان براي صبحانه به افرادي كه ناراحتيهاي معده و روده دارند و دچار اسهال شدهاند، توصيه ميشود.
امروزه متخصصان تغديه استفاده از نانهايي كه از غلات تهيه ميشوند و به نان سبوسدار معروف شدهاند را براي صبحانه و ساير وعدههاي غذايي توصيه ميكنند، مطالعات نشان ميدهند نان سياه ميتواند از ديابت، بيماريهاي قلبي، استئوپروز و شكستگي استخوان جلوگيري كند. همچنين ميزان فيبر در نان سياه از ساير نانها بيشتر است. آرد سياه محتوي كلسيم روزانه را فراهم ميكند، پس ميتوان گفت نان يكي از منابع كلسيم است و از پوكي استخوان پيشگيري ميكند. يكي ديگر از عناصري كه در نان سياه وجود دارد، آهن است. كمبود آهن موجب بيحالي، سستي و خوابآلودگي و كمخوني ميشود و اگر در اين مرحله درمان نشود، بر روي اعصاب و مغز اثر ميگذارد. آهن موجود در اين نان به رشد سلولهاي عصبي كودك كمك كرده و باعث باهوشي ميشود.
آیا با صبحانه حتما باید چای بخوریم؟مایعات گرم یا مایعات سرد کدام برای صبحانه بهتر است . اول این نکته را بگوییم که بهتر است صبح حتما همراه غذا مایع مصرف گردد اما در رابطه با نوع مایع ، می توان چای خورد و هم می توان آب مصرف کرد البته مصرف چای یا مایعات گرم مورد پسند اکثر افراد است . مصرف مایع سرد مانند مایعات داخل یخچال مانند شیر سرد به هیچ عنوان توصیه نمی شود .
نکته آخر:یک صبحانه سالم فواید بسیاری برای سلامتی دارد.
کودکانی که از خوردن صبحانه غفلت می کنند معمولاً با کمبود برخی ویتامین ها و موادمعدنی، مثل آهن، کلسیم، روی، و ویتامین B۲ مواجهند.
دلایلی که باعث می شود افرد از خوردن صبحانه سر باز بزنند عبارتند از: کمبود وقت، فقدان انگیزه و کمبود موادغذایی لازم برای صبحانه.